Wzrost cen białek, spadek cen masła – przegląd sytuacji na rynkach mleczarskich [254 Wydanie Biuletynu DAIRY]

Witamy Partnerów!

Witamy ponownie w naszym biuletynie!

Izolat białka serwatkowego osiąga rekordowe poziomy powyżej 24000 EUR/MT, podczas gdy standardowy WPC 80 utrzymuje się na stabilnym poziomie powyżej 10300 EUR/MT. Ceny masła słabną, jednak ceny AMF pozostają wysokie. Rynek śmietany szybko się koryguje, a odtłuszczone mleko w proszku znajduje się pod presją. Tymczasem ceny serów pozostają stabilne – przynajmniej na razie. Czy ograniczenia podaży spowodują dalszy wzrost cen, czy może na horyzoncie pojawia się zmiana rynkowa?

Przyjrzyjmy się, co ostatnio dzieje się na rynku mleczarskim!

Mleko w proszku

Europejski rynek odtłuszczonego mleka w proszku (SMP) odnotował niewielki spadek cen, osiągając obecnie poziom 2480 EUR/MT. Ten spadek wynika z trwających obaw związanych z pryszczycą (FMD), która wpłynęła na popyt, jednocześnie zwiększając dostępność podaży. Ceny świeżego SMP pozostają stabilne na poziomie 2500 EUR/MT, przy czym niektóre oferty niższej jakości produktów oscylują wokół 2400 EUR/MT, jednak ich dostępność jest ograniczona.

Rynek paszowego SMP pozostaje stabilny – ceny hurtowe utrzymują się na poziomie 2420-2470 EUR/MT na I kwartał, z lekkim wzrostem do 2500 EUR/MT na II kwartał. Ceny skoncentrowanego mleka odtłuszczonego (SMC) pochodzenia niemieckiego wynoszą 2000-2100 EUR/MT FCA DE. Pomimo sezonowego wzrostu podaży mleka, wyzwania logistyczne i ostrożny popyt sugerują ograniczone wahania cen w najbliższym czasie.

Sery

Europejski rynek serów pozostaje stabilny, z cenami goudy na poziomie 4300-4400 EUR/MT. Edam notowany jest w przedziale 4250-4350 EUR/MT, podczas gdy Emmental pozostaje jednym z najdroższych serów, osiągając 5200 EUR/MT dzięki wysokiemu popytowi na produkty do krojenia. Mozzarella i Cheddar utrzymują się na stabilnych, wysokich poziomach, wspierane solidnym popytem i brakiem presji ze strony producentów.

Producenci monitorują możliwą presję spadkową wynikającą z obniżających się cen tłuszczu, co może wpłynąć na marże w produkcji sera. Jednak popyt w sektorze detalicznym i gastronomicznym pozostaje silny, utrzymując równowagę na rynku.

Tłuszcze

Rynek masła w Europie osłabił się, z bieżącymi cenami na poziomie 7200-7300 EUR/MT. Kontrakty na II kwartał spadły poniżej 7000 EUR/MT, a oferty na luty-marzec oscylują wokół 7000-7100 EUR/MT. Mimo to ceny detaliczne masła w Niemczech pozostają znacznie powyżej 8000 EUR/MT, co nadal ogranicza popyt.

Ceny bezwodnego tłuszczu mlecznego (AMF) utrzymują się na wysokim poziomie 9200-9400 EUR/MT, wspierane popytem eksportowym z sektora cukierniczego. Jednak rosnące koszty produkcji i spadające ceny tłuszczu mlecznego mogą w nadchodzących miesiącach wywierać presję spadkową.

Płyny

Rynek śmietany w Europie przeszedł znaczącą korektę, gwałtownie spadając z wcześniejszych wysokich poziomów i obecnie handlując w przedziale 8000-8300 EUR/MT. Zwiększona podaż mleka oraz spadek popytu w niektórych sektorach przyczyniły się do tej obniżki. Jednak popyt na śmietanę wysokotłuszczową pozostaje stabilny w przemyśle cukierniczym i spożywczym.

Ceny skoncentrowanego mleka odtłuszczonego (SMC) pozostają na poziomie 2000-2100 EUR/MT FCA DE, przy stałym popycie ze strony przetwórców. Ograniczona podaż wynikająca z problemów logistycznych zapobiegła znacznym spadkom cen SMC, mimo wzrostu dostępności mleka.

Ceny mleka spot nieznacznie się osłabiły, wynosząc 560-600 EUR/MT. Sezonowy wzrost produkcji mleka zaczyna być widoczny, co może prowadzić do dalszych korekt cen. Jednak redukcje stad spowodowane chorobą niebieskiego języka w niektórych regionach mogą ograniczyć wzrost podaży, powodując lokalne nierównowagi rynkowe w II kwartale.

Serwatka w proszku

Rynek słodkiej serwatki w proszku (SWP) w Europie pozostaje stabilny – ceny spożywcze wynoszą 1100 EUR/MT, a paszowe 910-940 EUR/MT. Podaż i popyt są dobrze zbilansowane, a wyższe koszty serwatki płynnej stanowią solidne wsparcie dla cen w UE. Jednak na rynku amerykańskim ceny serwatki osłabły z powodu rosnącej dostępności surowca, co wywiera presję spadkową na ceny proszku.

Koncentrat białka serwatkowego instant (WPC) handlowany jest nieco powyżej 11000 EUR/MT, przy stabilnym popycie, szczególnie ze strony sektora odżywek sportowych. Standardowy koncentrat białka serwatkowego 80 (WPC 80) sprzedawany jest w cenach przekraczających 10300 EUR/MT. Izolat białka serwatkowego (WPI) pozostaje wyjątkowo trudno dostępny – jego ceny w Europie przekroczyły 20500 EUR/MT, a w niektórych przypadkach osiągają nawet 24000 EUR/MT. Rynek ten nadal zmaga się z ograniczeniami podaży, a jeśli obecne tendencje się utrzymają, można oczekiwać dalszych wzrostów cen.

Co jeszcze?

Ameryka Północna

Prezydent USA, Donald Trump, ogłosił wprowadzenie 25-procentowych ceł na towary importowane z Kanady i Meksyku, uzasadniając tę decyzję niewystarczającymi działaniami tych krajów w zakresie kontroli przepływu narkotyków i migracji. Nowe taryfy budzą poważne obawy wśród amerykańskich eksporterów nabiału, ponieważ Meksyk jest największym rynkiem zbytu dla amerykańskich produktów mlecznych – w 2024 roku kraj ten zaimportował 576 tys. ton tych produktów, co stanowiło ponad 25% całego eksportu USA w tej branży. Kanada, choć mniejszym odbiorcą, odnotowała znaczny wzrost wartości importowanego nabiału z USA, osiągając 1,09 mld dolarów. 

W odpowiedzi na decyzję Stanów Zjednoczonych, premier Kanady Justin Trudeau zapowiedział, że jego kraj podejmie „zdecydowane i energiczne” działania odwetowe, jeśli cła wejdą w życie. Prezydent Meksyku, Claudia Sheinbaum, ostrzegła, że „jedno cło pociągnie za sobą kolejne w odpowiedzi”, jednocześnie wyrażając gotowość do współpracy z USA w sprawach migracji i walki z handlem narkotykami. Negocjacje między tymi trzema krajami trwają, a rolnicy oraz eksporterzy mleka z USA apelują o szybkie rozwiązanie konfliktu, który może znacząco wpłynąć na stabilność rynku nabiałowego w Ameryce Północnej. 

Azja

W ostatnich latach w Rosji zaobserwowano znaczący wzrost fałszowania produktów mlecznych. Badania przeprowadzone przez organizację ochrony konsumentów „Kontrola Publiczna” wykazały, że w latach 2023 i 2024 udział produktów mlecznych zawierających składniki niemleczne na rosyjskich półkach sklepowych wzrósł o 20-30%. Tendencja ta jest częściowo wynikiem wstrzymania przez rząd rosyjski w marcu 2022 roku kontroli biznesowych na czas nieokreślony, co wielu producentów odebrało jako zniesienie barier w zakresie kontroli jakości żywności. 

Przykładem takiego procederu jest Zakład Mleczarski w Bałakowie, który zastępował tłuszcz mleczny tłuszczami pochodzenia niemlecznego, nie informując o tym na etykietach produktów. Takie praktyki pozwalają nieuczciwym firmom oferować swoje wyroby o 30-40% taniej niż średnia rynkowa, co stanowi poważne zagrożenie dla uczciwych producentów. Organizacje konsumenckie apelują o zaostrzenie kar i skuteczniejsze działania nadzoru państwowego w celu zwalczania tego procederu. 

Europa

W Wielkiej Brytanii coraz więcej hodowców korzysta z testów DNA, aby lepiej dbać o swoje stada krów mlecznych. W 2024 roku wykonano rekordową liczbę takich badań – sprawdzono geny ponad 112 tysięcy krów i młodych jałówek (czyli samic, które jeszcze nie miały cieląt). To aż o 19% więcej niż rok wcześniej. 

Testy te pomagają hodowcom wybierać najlepsze krowy do dalszej hodowli. Dzięki temu stada są zdrowsze, bardziej wydajne i produkują więcej mleka. Badania DNA pozwalają również uniknąć błędów w dokumentacji i pomagają w rozpoznawaniu najlepszych cech genetycznych u zwierząt. Według organizacji AHDB, hodowcy, którzy regularnie stosują testy, mają krowy o wyższej wartości hodowlanej, co przekłada się na większe zyski. To kolejny krok w stronę nowoczesnego i bardziej efektywnego rolnictwa.