Globalna produkcja mleka osiąga rekordowy poziom. Czy popyt będzie w stanie nadążyć za podażą? [286 Edycja Foodcom DAIRY Newsletter]

Witamy Partnerów!

Witamy ponownie w naszym biuletynie!

Końcówka października na światowych rynkach mleczarskich przynosi mieszane nastroje. Produkcja mleka w wielu krajach utrzymuje się na wysokim poziomie, a jednocześnie popyt, zwłaszcza ze strony przemysłu i eksportu, nie wykazuje oznak wyraźnego ożywienia. Global Dairy Trade odnotowało w ostatnim notowaniu spadek o 1,4%, co potwierdza utrzymującą się presję cenową. W Nowej Zelandii skup mleka wzrósł o 2,5% w porównaniu z rokiem ubiegłym, a to oznacza, że więcej surowca trafi na rynek w najbliższych tygodniach.

W Europie sytuacja jest zbliżona. Mleka nie brakuje, a ceny surowca na rynku spotowym pozostają pod presją. Część rolników decyduje się na wcześniejsze wycofywanie starszych krów, jednak na razie nie wpływa to znacząco na podaż. Rynek wydaje się nasycony, a przetwórcy starają się znaleźć równowagę między utrzymaniem produkcji a minimalizowaniem zapasów. W handlu międzynarodowym panuje spokój, ponieważ wiele krajów zakończyło już kontraktacje na ten rok.

Scroll down for detailed market data and forecasts.

Mleko w proszku

Rynek mleka w proszku pozostaje pod wyraźną presją nadpodaży.Ceny odtłuszczonego mleka w proszku spadły w ostatnich dniach w okolice 2 000 EUR/MT, zarówno w segmencie spożywczym, jak i paszowym. Wysoka dostępność surowca i niskie ceny koncentratów mlecznych sprawiają, że przetwórcy nie są w stanie poprawić marż.

Pełne mleko w proszku również tanieje – średnie ceny spadły do poziomów poniżej 3 600 EUR/MT. Producenci próbują utrzymać płynność finansową, kierując część surowca do bardziej opłacalnych kategorii. Eksport z Unii Europejskiej jest ograniczony, mimo że popyt ze strony Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu utrzymuje się na umiarkowanym poziomie. Chiny, które tradycyjnie są kluczowym odbiorcą WMP, importują nieco więcej niż rok temu, ale nie na tyle, by wpłynąć na globalny bilans.

Na rynkach światowych również przeważa tendencja spadkowa. W Oceanii ceny pełnego mleka w proszku spadły poniżej 3 200 EUR/MT, a w Stanach Zjednoczonych utrzymują się niewiele powyżej 2 100 EUR/MT dla proszku odtłuszczonego. Globalny rynek proszków mlecznych pozostaje więc nasycony, a ewentualna poprawa sytuacji będzie możliwa dopiero przy ograniczeniu produkcji mleka pod koniec roku.

Sery

Rynek serów w Europie ustabilizował się po kilku tygodniach spadków, jednak ceny wciąż pozostają niskie. Gouda i mozzarella utrzymują się w przedziale około 2 800 EUR/MT. Choć popyt ze strony sieci handlowych w Niemczech i krajach Beneluksu jest zadowalający, eksport poza Unię Europejską wciąż nie wrócił do wcześniejszych poziomów.

Cheddar pozostaje w trudnej sytuacji – ceny curdu spadły do około 3 400 EUR/MT. Cagliata również jest sprzedawana po cenie około 3200 EUR/MT, co odzwierciedla ogólnie stonowane nastroje rynkowe. Wysoka produkcja i ograniczony popyt eksportowy nadal ograniczają wszelkie potencjalne ożywienie. Przetwórcy są ostrożni, a rynek czeka na sygnał wystarczająco silny, aby poprawić nastroje. W Oceanii produkcja rośnie zgodnie z sezonowymi trendami, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych popyt krajowy pomaga utrzymać względną równowagę na rynku.

Globalnie segment serów jest wciąż nasycony. Europa jako największy producent, wyznacza kierunek cenowy, a utrzymująca się nadpodaż w regionie ogranicza potencjał wzrostu.

Tłuszcze

Na rynku tłuszczów mlecznych utrzymuje się tendencja spadkowa. Ceny masła w Europie obniżyły się do poziomu nieco powyżej 5 100 EUR/MT, a w niektórych krajach, jak Francja czy Irlandia, są jeszcze niższe. Mimo dobrej sprzedaży detalicznej, szczególnie w Niemczech, przetwórcy nadal mierzą się z dużymi zapasami.

Ceny śmietany wzrosły natomiast powyżej 6 000 EUR/MT, co wynika głównie z chwilowego ożywienia na rynku krótkoterminowych kontraktów. Popyt przemysłowy pozostaje jednak umiarkowany. W Oceanii ceny masła są wyższe niż w Europie, ale i tam presja podaży zaczyna być widoczna. W Stanach Zjednoczonych notowania tłuszczów mlecznych utrzymują się na stabilnym, lecz historycznie niskim poziomie, a rynek czeka na impuls ze strony sezonowego popytu w okresie świątecznym.

Płyny

Rynek płynnych komponentów mlecznych jest bardzo zmienny. Ceny koncentratu odtłuszczonego mleka utrzymują się w przedziale od około 1 200 EUR/MT do 1 300 EUR/MT, a śmietana powróciła do poziomów przekraczających 6 000 EUR/MT. Mimo to, ogólna dostępność mleka w Europie pozostaje wysoka.

W wielu regionach producenci raportują pełne wykorzystanie mocy przerobowych, a nadwyżki surowca kierowane są do przetwórstwa. W dłuższej perspektywie rosnący ubój starszych krów może ograniczyć podaż mleka, jednak obecnie rynek nadal zmaga się z nadprodukcją.

Serwatka w proszku

Serwatka w proszku pozostaje jednym z niewielu segmentów, w których widać wyraźniejsze ożywienie. Ceny serwatki paszowej wzrosły w ostatnim czasie w okolice 970 EUR/MT, a serwatki spożywczej przekroczyły 1 050 EUR/MT. Dobre wyniki eksportu i ograniczona produkcja wspierają tę kategorię, mimo że ogólne nastroje w branży mlecznej pozostają ostrożne.

Koncentraty białek serwatkowych utrzymują wysokie poziomy cen. WPC 80 kosztuje ponad 12 000 EUR/MT, a izolat białka serwatkowego zbliża się do 20 000 EUR/MT. Popyt ze strony przemysłu spożywczego i sektora żywności funkcjonalnej pozostaje bardzo silny, a ograniczona dostępność surowca sprawia, że producenci mają niewielką przestrzeń do obniżek.

Ceny permeatu są stabilne i utrzymują się poniżej 800 EUR/MT, natomiast laktoza handlowana jest w przedziale 1 100–1 150 EUR/MT. Choć rynek tych produktów jest dobrze zbilansowany, to silny popyt eksportowy, szczególnie z Azji, może w przyszłości powodować lekką presję wzrostową.

Rynki mleczarskie kończą październik w wyraźnym cieniu nadprodukcji. Wysoka podaż mleka w Europie i Oceanii oraz umiarkowany popyt światowy powodują, że większość kategorii utrzymuje się na niskich poziomach cenowych. Sytuacja w segmencie białek serwatkowych pozostaje wyjątkowa. Tam relacja podaży i popytu jest nadal napięta, a ceny utrzymują się wysoko.

Perspektywa na ostatni kwartał roku pozostaje ostrożna. Jeśli produkcja mleka zacznie się ograniczać, możliwa będzie stabilizacja cen w pierwszych miesiącach 2026 roku. Na ten moment jednak rynek wciąż zmaga się z nadwyżką surowca i niską aktywnością handlową.

Co nowego?

Globalnie

Globalna produkcja mleka nadal rośnie, a wszystkie główne regiony odnotowują silny wzrost napędzany korzystnymi warunkami pogodowymi, stabilnymi cenami mleka oraz niższymi kosztami pasz.
W Stanach Zjednoczonych produkcja w sierpniu wzrosła o 3,2% w porównaniu z lipcem (po rewizji do 4,2%), osiągając poziom 70,1 mln ton – o 1,1 mln ton więcej rok do roku.
Jednocześnie rośnie zawartość tłuszczu i białka w mleku, co podnosi jego wartość handlową.

Podobne tendencje wzrostowe obserwuje się w Europie, Nowej Zelandii i Ameryce Południowej, gdzie poprawa warunków produkcji oraz niższe koszty sprzyjają zwiększaniu podaży.
Analitycy ostrzegają jednak, że choć globalne wolumeny mleka mogą wkrótce osiągnąć rekordowy poziom, dalszy wzrost będzie zależał od stabilności cen pasz i energii.

Oceania

Rząd Nowej Zelandii rozważa zaostrzenie przepisów dotyczących podaży mleka w związku z planowanym przejęciem przez Lactalis konsumenckiej i zintegrowanej części działalności Fonterry.
Celem zmian jest ograniczenie dominacji Fonterry, która obecnie kontroluje większość krajowej podaży mleka.

W czerwcu 2024 roku wprowadzono nową zasadę zobowiązującą niezależnych przetwórców do pozyskiwania co najmniej 30 milionów litrów mleka spoza Fonterry, aby nadal mieć dostęp do jej surowca. Jednocześnie limit na tzw. regulowane mleko został obniżony z 795 do 600 milionów litrów.

Minister Spraw Zagranicznych Winston Peters wezwał do szerszego przeglądu ram regulacyjnych w celu wzmocnienia konkurencji i wsparcia rozwoju lokalnych, eksportowych marek mleczarskich.
Choć Komisja Handlu potwierdziła, że podstawowa cena mleka Fonterry na sezon 2024/25 spełnia wymogi efektywności, wskazała również obszary wymagające poprawy, co może być sygnałem nadchodzących reform w nowozelandzkim sektorze mleczarskim.