- Charakterystyka i pochodzenie: kwas cytrynowy (E330) to naturalny związek chemiczny występujący w owocach i stosowany także w formie syntetycznej.
- Właściwości: obniża pH, przedłuża trwałość produktów, ma działanie wybielające i złuszczające.
- Zastosowanie: używany w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym oraz jako środek czyszczący i konserwant pasz.
- Bezpieczeństwo: kwas cytrynowy jest bezpieczny w umiarkowanych ilościach, jednak nadmierne użycie może prowadzić do podrażnień.
Co to jest kwas cytrynowy?
Kwas cytrynowy (E330), znany również pod nazwą kwasek cytrynowy, to organiczny związek chemiczny, zaliczający się do kwasów AHA, czyli alfa-hydroksykwasów. Wzór kwasu cytrynowego to C₆H₈O₇. Występuje on naturalnie nie tylko w cytrynach, na co mogłaby wskazywać nazwa, ale ogólnie w owocach takich jak: pomarańcze, czarna porzeczka, truskawki lub ananas. Kwas znajduje się też w większości organizmów – jest ważnym produktem przejściowym cyklu Krebsa (nazywanym również cyklem kwasu cytrynowego), gdzie pełni istotną funkcję podczas procesu spalania węglowodanów.
Może być on również wytwarzany chemicznie – głównie w procesie fermentacji cytrynowej, z wykorzystaniem enzymów i szczepów bakterii, najczęściej Aspergillus niger.
Właściwości kwasu cytrynowego
Kwas cytrynowy występuje w formie białych, bezzapachowych kryształków. Ma jednak dość wyrazisty, kwaśny smak.
Posiada on wiele przydatnych właściwości. Po pierwsze, dodawany do produktów, obniża ich pH. Takie zakwaszanie sprawia, że artykuły zachowują trwałość na dłużej. Niższe pH sprawia też, że witaminy, mikroelementy czy przeciwutleniacze, które są zawarte w produktach spożywczych, są stabilniejsze i lepiej przyswajalne. Kwas pochodzenia cytrusowego ma oczywiście również wpływ na bardziej kwaśny smak produktów.
Pomaga w utrzymaniu pierwotnego koloru produktów, na przykład owoców i warzyw. Działa również wybielająco.
Kwas cytrynowy uważany jest za substancję bezpieczną. Jeżeli jest spożywany w umiarze, nie powoduje żadnych szkodliwych skutków ubocznych.
Zastosowanie kwasu cytrynowego
Jest on wykorzystywany w wielu branżach. Ze względu na jego właściwości – wpływ na pH, smak, kolor i trwałość produktów – najczęściej używa się go w przemyśle spożywczym.
Kwas cytrynowy w kosmetyce również znajduje zastosowanie, ze względu na swoje właściwości złuszczające, rozjaśniające oraz regulujące pH, dzięki czemu pomaga poprawić kondycję skóry, zmniejszyć widoczność przebarwień i wspiera jej nawilżenie. Ponadto korzysta się z niego do produkcji środków czystości oraz w przemyśle farmaceutycznym jako dodatek do leków, gdzie pełni funkcję substancji buforującej, wspomagając ich skuteczność.
Poza tym kwas cytrynowy znalazł swoje zastosowanie jako dodatek do pasz dla zwierząt – działa konserwująco na pożywienie, poprawia też przyswajanie fosforu i smak paszy, co z kolei prowadzi do zwiększenia jej poboru.
Kwas cytrynowy w żywności
Stanowi dodatek do żywności, na etykietach występuje pod nazwą E330. Doskonale sprawdza się w wydłużaniu trwałości produktów i pomaga zachować ich barwę. Oczywiście sprawia on również, że pożywienie zachowuje odpowiednią kwaskowatość i jest doskonałym środkiem konserwującym. Co więcej, ma właściwości wiążące i zagęszczające, więc jest dodawany do sosów, dżemów czy galaretek.
Kwasek cytrynowy jest wykorzystywany również w przemyśle cukierniczym i piekarniczym, dodaje się go do sody oczyszczonej jako spulchniacz do ciast. Jako zakwaszacz jest także ważnym składnikiem w produkcji sera, piwa czy wina.
Kwas cytrynowy nie pojawia się jedynie jako składnik żywności przeznaczonej dla ludzi, ale również paszy dla zwierząt. Suplementacja tym składnikiem wykazała pozytywny wpływ na poprawę wydajności i mineralizacji kości u brojlerów i lepszy wzrost u prosiąt odsadzonych od maciory. Dzięki dodatkowi kwasu cytrynowego pasza nie tylko zachowuje świeżość na dłużej, ale jest smaczniejsza, przez co zwiększa się konsumpcja i wzrasta masa zwierząt.
Kwas cytrynowy w kosmetykach
Najpopularniejszą właściwością kwasu cytrynowego wykorzystywaną w produkcji kosmetyków, jest jego zdolność wybielania naskórka. Dlatego właśnie można znaleźć go jako składnik produktów przeznaczonych dla osób z przebarwieniami i nierównym kolorytem skóry.
Kwas cytrynowy działanie na skórę przejawia także w profilaktyce przeciwstarzeniowej, pomagając wygładzać zmarszczki – wpływa na liczbę glikozaminoglikanów zawartych w skórze, których zadaniem jest wypełnianie przestrzeni międzykomórkowych. Dzięki temu skóra jest nawilżona i jędrna.
Ma on też delikatne działanie złuszczające, dlatego pojawia się jako składnik peelingów, wzmacniając działanie innych wykorzystanych kwasów. Można użyć go w produktach do pielęgnacji włosów – obniżenie pH sprawia, że włosy mniej się elektryzują, są bardziej nabłyszczone i wygładzone.
Kwas cytrynowy w przemyśle farmaceutycznym
Kwas cytrynowy znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, gdzie pełni przede wszystkim rolę substancji buforującej, stabilizującej oraz jako regulator kwasowości. Dzięki właściwościom regulującym pH jest on stosowany w różnych formach leków, takich jak preparaty doustne, krople do oczu oraz roztwory do iniekcji, co pozwala na utrzymanie ich stabilności chemicznej oraz zwiększenie biodostępności składników aktywnych. Ponadto kwas cytrynowy działa jako konserwant, chroniąc produkty farmaceutyczne przed rozwojem drobnoustrojów i przedłużając ich trwałość. Jego zdolność do wiązania jonów metali, wynikająca z właściwości chelatujących, zapobiega negatywnemu wpływowi tych jonów na substancje czynne leków. W ten sposób kwas cytrynowy wspiera efektywność i trwałość wielu preparatów medycznych, czyniąc je bezpieczniejszymi i bardziej skutecznymi.
Kwas cytrynowy jako odkamieniacz i środek czyszczący
Kwasek cytrynowy to nie tylko składnik kosmetyków i żywności, ale również popularny środek czyszczący, który znajduje zastosowanie w każdym gospodarstwie domowym. W formie proszku idealnie nadaje się do czyszczenia różnych powierzchni oraz do odkamieniania czajników i innych urządzeń. Aby skutecznie pozbyć się kamienia, wystarczy dodać kilka łyżeczek kwasu cytrynowego, zalać wodą, a następnie zagotować wodę w czajniku – proces ten sprawia, że kamień rozpuszcza się, pozostawiając urządzenie czyste i gotowe do dalszego użytku. Może być on także wykorzystywany do odkamieniania naczyń oraz jako składnik środków czystości. Dzięki wszechstronnemu działaniu czyszczącemu i odkamieniającemu jest ceniony w każdym gospodarstwie domowym, zarówno do utrzymania czystości naczyń, jak i do skutecznego usuwania osadów.
Szkodliwość kwasu cytrynowego
Kwas jest uznawany za substancję bezpieczną do stosowania w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i farmaceutycznym, pod warunkiem że używa się go w umiarkowanych ilościach. Jednak nadmierne stosowanie może prowadzić do pewnych problemów zdrowotnych, takich jak podrażnienia błon śluzowych, szczególnie u osób wrażliwych. W przypadku kontaktu z oczami kwas może wywoływać pieczenie i zaczerwienienie. Spożycie zbyt dużych ilości E330 może prowadzić do podrażnienia przewodu pokarmowego, powodując ból brzucha lub dyskomfort. U osób z wrażliwą skórą, kwas cytrynowy w wysokich stężeniach może wywoływać podrażnienia, dlatego warto zachować ostrożność podczas używania kosmetyków z jego zawartością, zwłaszcza jeśli skóra jest skłonna do alergii lub uszkodzeń.
Nasz zespół Wsparcia Sprzedaży pomaga naszym Partnerom Handlowym w sprawnym i efektywnym przeprowadzeniu transakcji handlowych, aby zapewnić najwyższą jakość usług dla wszystkich naszych Partnerów Handlowych. Nasz zespół logistyczny zadba o transport, a dział finansowy będzie odpowiedzialny za wszystkie sprawy związane z finansową częścią transakcji.
