Jak zmienił się rynek produktów roślinnych? Podsumowanie roku 2024! [71 Wydanie Biuletynu PLANT-BASED]

Witamy Partnerów!

Witamy ponownie w naszym biuletynie!

Rok 2024 był czasem wyzwań i przełomów na rynku surowców roślinnych, na który wpłynęły rekordowe ceny, zakłócenia w produkcji oraz trudności związane z warunkami klimatycznymi i rosnącymi kosztami. Kończąc ten rok, przyglądamy się bliżej kakao, kawie i produktom ziemniaczanym – trzem istotnym surowcom, które zdaniem naszych ekspertów miały decydujący wpływ na kształtowanie rynku w 2024 roku, transformując go pod wpływem kryzysów i innowacji.

Z radością informujemy, że w 2025 roku powrócimy z nowym projektem i spojrzeniem. Ale najpierw powróćmy do momentów, które zdefiniowały rok 2024!

Kakao

W 2024 roku rynek kakao zmagał się z bezprecedensowym kryzysem, gdy ceny surowca osiągnęły rekordowe poziomy, przekraczając 9300 EUR/MT – wzrost o 75% w skali roku. Przyczyną była kumulacja ekstremalnych warunków pogodowych w Afryce Zachodniej, gdzie susze i intensywne opady obniżyły zbiory w Ghanie aż o 40%, a w całym regionie o ponad połowę. Rządy krajów producenckich, jak Ghana, próbowały przeciwdziałać sytuacji, podnosząc ceny skupu o 45%, jednak niedobory surowca i rosnące koszty logistyki wpędziły rynek w spiralę wzrostów. Eksperci ostrzegają, że w obliczu kurczących się zapasów i zmian klimatycznych czekolada może wkrótce stać się dobrem luksusowym, a rosnące zainteresowanie syntetycznym kakao i innymi alternatywami jedynie częściowo złagodzi kryzys.

Kawa

Rynek kawy w 2024 roku zmagał się z głębokim kryzysem, napędzanym przez suszę w Brazylii – największym światowym producencie – która spowodowała spadek zbiorów Arabiki o ponad 30% w głównych regionach upraw, takich jak Minas Gerais. W efekcie ceny kawy osiągnęły rekordowy poziom 330,25 centów za funt na giełdzie w Nowym Jorku, najwyższy od 47 lat. Rosnące koszty transportu, energii i nawozów dodatkowo wpłynęły na destabilizację rynku, podczas gdy konsumenci w Europie i USA mierzą się z podwyżkami cen w kawiarniach i sklepach. Alternatywnie, Wietnam, producent Robusty, odnotował wzrost eksportu, a rosnące zainteresowanie kolumbijską kawą wysokiej jakości, jak odmiany Excelso, wskazuje na zmieniające się preferencje importerów w odpowiedzi na kryzys.

Produkty ziemniaczane

W 2024 roku rynek produktów ziemniaczanych stanął przed licznymi wyzwaniami, wynikającymi z trudnych warunków pogodowych, które obniżyły jakość i wielkość zbiorów, szczególnie w uprawach ekologicznych. Wysokie ceny skrobi ziemniaczanej utrzymały się z powodu rosnącego popytu oraz zakłóceń w łańcuchach dostaw, podczas gdy producenci ekologicznych płatków ziemniaczanych zmagali się z ograniczoną dostępnością surowców i konkurencją ze strony tańszych produktów z Ukrainy. Polska, jako istotny europejski gracz w sektorze ekologicznych produktów ziemniaczanych, starała się umocnić swoją pozycję poprzez inwestycje w nowoczesne technologie uprawy i przetwórstwa, które zwiększają odporność ziemniaków na zmienne warunki klimatyczne. Mimo trudności, wzrost świadomości ekologicznej konsumentów daje nadzieję na dalszy rozwój rynku, choć prognozy wskazują na możliwość dalszych wzrostów cen w 2025 roku.

Podsumowanie kluczowych wydarzeń na rynku surowców roślinnych w 2024 roku

Rok 2024 przyniósł istotne zmiany i wyzwania na rynku surowców roślinnych, które znacząco wpłynęły na globalną produkcję i dystrybucję. Wydarzenia klimatyczne, nowe regulacje, protesty społeczne oraz zmiany polityczne odcisnęły swoje piętno na dostępności i kosztach produktów roślinnych.

Na początku roku Argentyna i Brazylia, czołowi eksporterzy soi i roślin strączkowych, zmagały się z przedłużającą się suszą. Drastyczne ograniczenia dostaw surowców roślinnych przyczyniły się do wzrostu cen substytutów mięsa i mleka, zmuszając producentów do szukania alternatywnych źródeł białka. Latem Indie dotknęły powodzie, które poważnie zakłóciły eksport przypraw, takich jak kurkuma i kardamon, co spowodowało wzrost cen na rynku europejskim.

Rok ten przyniósł także znaczące zmiany regulacyjne w Unii Europejskiej. W lutym Parlament Europejski zatwierdził poprawki dotyczące nowych technik genomowych (NGT), otwierając drogę do szybszego wprowadzania bardziej odpornych i odżywczych upraw. W marcu zaktualizowano przepisy dotyczące etykietowania produktów roślinnych, zakazując używania terminów takich jak „mleko” czy „masło” dla produktów pochodzenia roślinnego, co zwiększyło koszty dostosowawcze dla firm. W kwietniu wprowadzono rozporządzenie mające na celu walkę z wylesianiem, nakładając na importerów obowiązek udowodnienia, że ich surowce nie pochodzą z terenów objętych wylesianiem po 2020 roku.

Protesty rolników w wielu krajach, w tym w Polsce, Holandii, Francji i Niemczech, były istotnym wydarzeniem 2024 roku. Rolnicy wyrażali sprzeciw wobec rosnących kosztów produkcji, unijnych regulacji środowiskowych oraz konkurencji ze strony taniego importu spoza UE. W Polsce szczególnie głośne były protesty w maju, gdzie rolnicy sprzeciwiali się m.in. unijnym przepisom Zielonego Ładu, które ich zdaniem zagrażały rentowności gospodarstw. Protesty te miały istotny wpływ na stabilność dostaw i ceny produktów roślinnych w Europie.

Pod koniec roku Chiny skoncentrowały się na innowacjach w rolnictwie, inwestując w technologie upraw ziemniaków odpornych na zmiany klimatyczne i choroby. Te działania mają na celu zabezpieczenie stabilności produkcji w obliczu postępujących zmian klimatycznych.

Polityka handlowa również odegrała isostną rolę w 2024 roku. Wybór Donalda Trumpa na prezydenta USA w listopadzie zapowiada zmiany w relacjach handlowych, szczególnie z Chinami, co może wpłynąć na koszty i dostępność surowców roślinnych eksportowanych z Europy.

Podsumowując, rok 2024 był okresem intensywnych zmian, wymagającym od producentów elastyczności i innowacyjności w obliczu rosnących wyzwań klimatycznych, regulacyjnych, geopolitycznych i społecznych. Co czeka nas w Nowym Roku?

Bądź na bieżąco! Przyszłość rynku roślinnego ewoluuje, a my powrócimy w Nowym Roku z jeszcze świeższymi spostrzeżeniami, przełomowymi trendami i niezbędnymi analizami. Co przyniesie rok 2025?