- Charakterystyka kwasu mlekowego: to organiczny związek chemiczny, występujący w izomerach L- i D-, naturalnie powstający podczas fermentacji oraz w mięśniach.
- Właściwości fizykochemiczne: kwas mlekowy jest higroskopijną cieczą, dobrze rozpuszczalną w wodzie, posiadającą grupy hydroksylową i karboksylową.
- Zastosowania w różnych branżach: stosowany jako konserwant w żywności, w kosmetyce jako eksfoliator oraz w medycynie jako probiotyk.
- Wszechstronność w kosmetyce i medycynie: nawilża skórę, usuwa martwy naskórek, wspiera równowagę mikroflory jelitowej oraz mikroflory pochwy.
Co to jest kwas mlekowy?
Kwas mlekowy (lactic acid) jest nazywany również jako kwas alfa-hydroksypropionowy (2-hydroxypropanoic acid), to organiczny związek chemiczny, który występuje w dwóch izomerach optycznych: L- i D-kwas mlekowy. Powstaje naturalnie jako produkt uboczny fermentacji bakteryjnej cukru, skrobi kukurydzianej lub serwatki mlecznej, a także w mięśniach podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Obecny jest również w skwaśniałym mleku, skąd pochodzi jego nazwa. Kwas mlekowy, oznaczany również jako E270, jest stosowany w różnych branżach, takich jak przemysł spożywczy, kosmetyczny i farmaceutyczny.
Właściwości kwasu mlekowego
Kwas cytrynowy jest bezbarwnym, krystalicznym związkiem chemicznym, który dobrze rozpuszcza się w wodzie, co czyni go łatwym w użyciu w różnych środowiskach. Wykazuje właściwości chelatujące, dzięki czemu skutecznie wiąże metale, oraz kwasowe, co pozwala na regulację pH. Jest także naturalnym antyoksydantem, dzięki czemu pomaga chronić inne substancje przed utlenianiem.
Właściwości fizyczne
To lekko lepka, bezbarwna ciecz o charakterystycznym kwaśnym smaku. Jest bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie, co ułatwia jego szerokie zastosowanie w różnych produktach, szczególnie tych wymagających równomiernego rozprowadzenia. Jest również rozpuszczalny w alkoholu, co czyni go wszechstronnym surowcem do zastosowań zarówno spożywczych, jak i przemysłowych. Jego temperatura topnienia wynosi około 153°C, a gęstość to około 1,665 g/cm³, co nadaje mu odpowiednią charakterystykę do różnych procesów technologicznych. Dodatkowo, jest higroskopijny, co oznacza, że łatwo pochłania wilgoć z otoczenia.
Właściwości chemiczne
Pod względem chemicznym, kwas mlekowy należy do grupy hydroksykwasów (AHA), a jego wzór chemiczny to C3H6O3. Posiada zarówno grupę hydroksylową (-OH), jak i karboksylową (-COOH), co nadaje mu unikalne właściwości i umożliwia różnorodne reakcje chemiczne. Kwas mlekowy jest optycznie czynny i występuje w dwóch formach izomerycznych – L-(+)-kwasie mlekowym oraz D-(-)-kwasie mlekowym. Izomery te różnią się sposobem, w jaki oddziałują na światło spolaryzowane, a także mają różne zastosowania. L-kwas mlekowy jest bardziej popularny w produktach kosmetycznych ze względu na swoje łagodniejsze działanie, natomiast obie formy znajdują zastosowanie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym.
Jednym z kluczowych aspektów chemicznych kwasu mlekowego jest jego kwaskowość, z wartością pKa wynoszącą 3,86, co czyni go kwasem o średniej mocy. Dzięki temu kwas mlekowy skutecznie obniża pH roztworów wodnych. Reaktywność chemiczna kwasu mlekowego sprawia, że w obecności alkoholi może tworzyć estry, a w obecności zasad – mleczany. To pozwala na jego szerokie wykorzystanie w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym oraz przy produkcji materiałów biodegradowalnych, takich jak polilaktyd (PLA).
Zastosowanie kwasu mlekowego
Kwas mlekowy (E270) posiada wiele zastosowań. W przemyśle spożywczym i farmaceutycznym używany jest w środkach przeciw zamarzaniu, biocydach i plastelinie, obecny jest w mleku, produktach kiszonych, fermentowanej soi, piwie i mięsie. Jak zostało już wspomniane, kwas mlekowy znajduje także zastosowanie w kosmetyce – jego właściwości nawilżające pozwalają na użycie go jako składnika kosmetyków zapewniających gładką, równą i jędrną cerę oraz zapobiegających zmarszczkom.
Kwas mlekowy w żywności
Kwas mlekowy ma różnorodne zastosowania w produkcji żywności, jest to jedna z najpowszechniejszych substancji należących do kategorii kwasów i konserwantów. Jest głównie stosowany jako środek, który zakwasza i reguluje pH. W wyniku obniżenia wskaźnika pH konserwuje żywność. Warto również wspomnieć, że jest używany jako regulator kwasowości i ma wtedy oznaczenie E-270.
Jednym z zastosowań kwasu mlekowego w żywności jest wykorzystanie w piekarnictwie, gdyż służy zakwaszaniu chleba, a w połączeniu z sodą oczyszczoną tworzy reakcję uwalniającą dwutlenek węgla, która wspomaga tworzenie się pieczywa.
Ponad to, jest też szeroko wykorzystywany w branży mleczarskiej. Dzięki niemu zwiększa się stabilność i objętość masła, dodawany jest również do produktów mlecznych, gdyż przyspiesza ich proces fermentacji.
Jego działanie konserwujące jest również bardzo istotne dla innych sektorów, korzysta się z niego głównie do konserwowania owoców, co ułatwia ich przetwarzanie.
Kwas mlekowy wykorzystywany jest także w browarnictwie, a dokładniej podczas procesu zacierania i gotowania brzeczki, a co więcej, poprawia stabilność mikrobiologiczną.
Kolejną ciekawą właściwością kwasu mlekowego jest to, że nadaje potrawom określony smak. Poprawia smak piwa, wzmacnia smak serów, nadaje przyjemny smak piklom czy sosom sałatkowym. Poza tym dzięki swojemu kwaśnemu charakterowi nadaje delikatny kwaśny smak jogurtu czy różnym słodyczom.
Warto również wspomnieć, że kwas mlekowy zawarty w produktach mlecznych czy fermentowanych warzywach zwiększa przyswajalność aminokwasów oraz takich składników mineralnych jak żelazo, czy wapń.
Kwas mlekowy w medycynie
Znalazł on zastosowanie w różnych dziedzinach, począwszy od dermatologii, przez ginekologię, aż po medycynę sportową. Jego działanie sprawia, że jest wartościowym składnikiem wielu preparatów stosowanych w leczeniu oraz profilaktyce.
W dermatologii jest wykorzystywany jako środek, który usuwa martwe komórki naskórka, co sprzyja odnowie skóry i poprawie jej kondycji. Z tego powodu często jest składnikiem preparatów stosowanych w leczeniu odcisków, zgrubień oraz innych problemów związanych z rogowaceniem skóry. Kwas salicylowy w połączeniu z mlekowym działa skutecznie na twarde zrogowacenia, pomagając w ich zmiękczeniu i usunięciu.
Kwas znalazł również zastosowanie w leczeniu i profilaktyce chorób układu pokarmowego. Jest składnikiem wielu probiotyków, które pomagają w odbudowie zdrowej mikroflory jelitowej. Pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus) są wykorzystywane do poprawy równowagi mikrobiologicznej w przewodzie pokarmowym, co ma szczególne znaczenie w leczeniu biegunek, problemów z trawieniem oraz po antybiotykoterapii, która często zaburza naturalną florę bakteryjną jelit. Dzięki wspomaganiu układu pokarmowego kwas mlekowy przyczynia się do poprawy ogólnego stanu zdrowia oraz wzmacnia odporność organizmu.
W medycynie ginekologicznej wykorzystujemy go do utrzymania prawidłowego pH oraz mikroflory pochwy, co przeciwdziała infekcjom oraz stanom zapalnym. W wielu preparatach stosowanych do higieny intymnej kwas mlekowy pełni funkcję regulującą odczyn środowiska, sprzyjając utrzymaniu właściwej równowagi mikrobiologicznej, co jest kluczowe dla zdrowia intymnego kobiet.
W medycynie sportowej powstaje naturalnie jako produkt uboczny intensywnego wysiłku fizycznego, kiedy mięśnie pracują bez dostatecznego dostępu do tlenu. Choć jego nadmiar bywa powodem odczuwania tzw. „zakwasów”, odpowiednia kontrola jego stężenia ma kluczowe znaczenie dla optymalizacji treningów oraz regeneracji mięśni po wysiłku.
Kwas mlekowy w kosmetykach
Hydroksykwasy, takie jak kwas mlekowy, odgrywają kluczową rolę w pielęgnacji skóry, oferując liczne korzyści, które wpływają na zdrowy wygląd i kondycję cery. Ten cenny składnik kosmetyczny jest często wykorzystywany ze względu na swoje właściwości nawilżające, złuszczające oraz antybakteryjne, które mają pozytywny wpływ na różne typy skóry.
W niskim stężeniu (1-10%) kwas ten skutecznie nawilża skórę, przyczyniając się do zwiększenia jej elastyczności i miękkości. Dlatego jest częstym składnikiem kremów, serów i balsamów, które mają na celu odbudowę warstwy lipidowej oraz intensywne nawilżenie. Jego działanie polega na wiązaniu cząsteczek wody, co wspomaga utrzymanie właściwego poziomu nawilżenia skóry.
W większych stężeniach (30-50%) kwas ten pełni funkcję eksfoliatora, czyli składnika złuszczającego. Dzięki zdolności do usuwania martwego naskórka kwas mlekowy jest wykorzystywany w peelingach chemicznych oraz preparatach złuszczających. Takie działanie sprzyja regeneracji skóry, poprawia jej strukturę oraz nadaje cerze zdrowego kolorytu. Regularne stosowanie kosmetyków z tym kwasem pomaga wygładzić drobne zmarszczki oraz redukować przebarwienia, co przyczynia się do uzyskania bardziej młodzieńczego wyglądu.
Dzięki działaniu antybakteryjnemu kwas ten jest również skuteczny w pielęgnacji skóry trądzikowej. Pomaga kontrolować rozwój bakterii odpowiedzialnych za powstawanie zmian zapalnych, co czyni go częstym składnikiem toników oraz kremów dedykowanych dla skóry problematycznej. Dodatkowo reguluje poziom pH skóry, co sprzyja utrzymaniu jej zdrowej bariery ochronnej.
Produkty zawierające kwas mlekowy to nie tylko kremy i peelingi. Znajdziemy go także w maseczkach, płynach micelarnych, tonikach czy emulsjach, które wykorzystują jego łagodne, a zarazem skuteczne działanie. Ze względu na swoją wszechstronność, kwas ten jest niezwykle popularnym składnikiem zarówno w pielęgnacji domowej, jak i w profesjonalnych zabiegach kosmetycznych, oferując widoczne rezultaty w poprawie stanu skóry.
Produkty zawierające kwas mlekowy
- Spożywcze: jogurty, kefiry, maślanka, sery dojrzewające, kapusta kiszona, ogórki kiszone, burak kiszone.
- Kosmetyczne: kremy nawilżające i złuszczające, peelingi chemiczne do twarzy, sera przeciwzmarszczkowe, maseczki do twarzy, toniki do skóry trądzikowej, płyny micelarne, emulsje i mleczka do ciała, produkty do pielęgnacji stóp.
- Produkty farmaceutyczne i suplementy: probiotyki zawierające bakterie kwasu mlekowego, preparaty do higieny intymnej (utrzymujące właściwe pH) , kremy dermatologiczne (np. na odciski lub zrogowacenia).
Kwas mlekowyjako ważny składnik
Odgrywa on ważną rolę w wielu przemysłach, ale to ten spożywczy i medyczny wydają się mieć największe znaczenie. Kwas mlekowy (lactic acid) nie dość, że nadaje smak, to jeszcze ma właściwości konserwujące i wspomaga procesy pieczenia chleba czy warzenia piwa. Łączy się to też pośrednio z medycyną, gdyż produkty mleczne, zawierające pałeczki kwasu mlekowego służą jako probiotyk. Kwas mlekowy ze względu na swoje dwojakie stężenie odgrywa również dużą rolę w dermatologii.
Foodcom S.A. to partner, który rozumie wszechstronność i znaczenie kwasu mlekowego w różnych branżach. Nasz zespół wsparcia sprzedaży doskonale wie, jak wspierać partnerów biznesowych, aby transakcje były szybkie, bezpieczne i efektywne, zapewniając produkty najwyższej jakości. Dzięki naszemu doświadczeniu w branży spożywczej, kosmetycznej i medycznej, wiemy, jak dostarczyć kwas mlekowy spełniający oczekiwania różnych odbiorców. Dbamy o to, aby każdy etap współpracy przebiegał bezproblemowo, od zamówienia, przez dostawę, aż po pełną satysfakcję klienta.
