Przegląd rynku glutenu pszennego w 2026 [Global Report]

Globalny rynek mleka wchodzi w końcówkę 2025 roku w stanie wyraźnej nadpodaży, która zniwelowała wcześniejsze wzrosty cen i pogorszyła nastroje w całym łańcuchu dostaw. Produkcja w kluczowych regionach – USA, UE i Oceanii – osiągnęła najwyższy poziom od dekady, podczas gdy popyt, zwłaszcza w Azji, spowolnił. W efekcie ceny skupu spadają szybciej niż koszty produkcji, co podważa rentowność gospodarstw i przetwórni. Dodatkowo sytuację komplikują napięcia handlowe między UE a Chinami oraz USA i presja regulacyjna w Europie. W obliczu tych wyzwań sektor mleczarski przyspiesza restrukturyzację i szuka nowych rynków zbytu, przygotowując się na trudny, przejściowy rok 2026.

Globalna analiza rynku glutenu pszennego

Rok 2025 kończy się największym od pięciu lat wzrostem globalnej produkcji mleka. Według danych Rabobanku, w siedmiu głównych regionach eksportowych („Big-7”) produkcja wzrosła o 1,6% r/r, a na 2026 prognozowany jest dalszy, choć wolniejszy wzrost o 0,6%. Przy jednoczesnym ograniczeniu importu przez Chiny oraz rosnącej samowystarczalności Indii i Azji Południowo-Wschodniej, na rynku pojawiła się nadwyżka, której nie jest w stanie wchłonąć ani handel, ani konsumpcja krajowa.

Ceny surowca spadają na wszystkich kontynentach. W USA cena „all milk” obniżyła się w trzecim kwartale do około 21 USD/100 funtów, a prognoza USDA na 2026 zakłada dalszy spadek do 20,4 USD. W UE średnia cena skupu wynosi obecnie ok. 52–53 EUR/100 kg, wobec 56–58 EUR wiosną, a polskie mleczarnie raportują obniżki rzędu 2–3 eurocentów miesięcznie. Na rynku globalnym notowania produktów przetworzonych (SMP, WMP, masło) pozostają pod presją – indeks FAO dla nabiału spadł we wrześniu trzeci miesiąc z rzędu, a aukcje GDT utrzymują się na najniższych poziomach od dwóch lat.

Presja kosztowa pozostaje wysoka. Choć ceny energii i logistyki nieco się ustabilizowały, gospodarstwa nadal zmagają się z kosztami pasz, nawozów i kredytów. W efekcie marże produkcyjne są najniższe od 2020 roku. W wielu krajach, zwłaszcza w Europie Środkowej i Zachodniej, obserwuje się pierwsze decyzje o ograniczaniu stad i łączeniu mniejszych gospodarstw w większe jednostki kooperacyjne. Branżowi analitycy mówią wprost o początku nowej fali konsolidacji sektora mleczarskiego.

Strona popytowa nie daje na razie sygnałów poprawy. Konsumenci w krajach rozwiniętych – obciążeni inflacją i wysokimi kosztami życia – ograniczają zakupy produktów premium, wybierając tańsze mleko i sery masowe. W Azji natomiast, po kilku latach dynamicznego wzrostu spożycia, popyt ustabilizował się na niższym poziomie z powodu spowolnienia gospodarczego i wysokich zapasów krajowych w Chinach.

Rynek globalny staje się konkurencyjny do granic. USA i Nowa Zelandia, zmagające się z własnymi nadwyżkami, zwiększają aktywność eksportową, co wywołuje presję cenową w Europie. Nadchodzący 2026 rok przyniesie więc nie tyle odbicie, ile okres walki o utrzymanie płynności i rynków zbytu.

Analiza regionalna rynku glutenu pszennego

Europa

Europa wciąż pozostaje najważniejszym producentem i eksporterem glutenu pszennego, jednak 2025 rok był dla regionu okresem rosnącej konkurencji i presji marżowej. Czołowi przetwórcy w Unii Europejskiej musieli dostosować ceny do niższych notowań globalnych, mierząc się jednocześnie z wysokimi kosztami energii i pracy.

Na rynku wewnętrznym popyt utrzymywał się stabilnie, ale eksport – zwłaszcza do Ameryki Północnej i Azji – stał się trudniejszy. Umocnienie euro względem dolara pogłębiło różnicę konkurencyjną, a nadpodaż z innych regionów ograniczyła możliwości ekspansji.

W sektorze piekarniczym widać lekkie odbicie, wspierane stabilizacją cen mąki i większym zainteresowaniem produktami o podwyższonej zawartości białka, natomiast w branży „plant-based” obserwuje się spadek zamówień.

Ameryka Północna

Rok 2025 był dla Ameryki Północnej punktem zwrotnym – po latach zależności od importu region zbliżył się do samowystarczalności. W ostatnich dwóch latach oddano do użytku kilka nowych instalacji przetwórstwa pszenicy, co znacząco zwiększyło moce wytwórcze i zmieniło bilans podaży.

Większa dostępność lokalnego produktu ograniczyła potrzebę importu z Europy i Oceanii, stabilizując ceny krajowe, ale jednocześnie doprowadziła do presji na marże. Producenci z USA coraz częściej kierują ofertę eksportową do Azji i Ameryki Południowej, gdzie popyt nadal rośnie.

Polityka handlowa administracji USA pozostaje jednak czynnikiem niepewności. Wprowadzone w połowie 2025 roku wyższe cła na wybrane produkty rolne z Europy mogą pośrednio wpływać na przepływy glutenu pszennego, choć rynek liczy, że konflikt handlowy nie obejmie segmentu białek przetworzonych.

Oceania

Oceania pozostaje jednym z głównych eksporterów glutenu pszennego, dostarczając produkt przede wszystkim do krajów azjatyckich. W 2025 roku sytuacja w regionie była stabilna, choć niższe ceny eksportowe i spadek popytu w Chinach obniżyły rentowność sprzedaży.

Przetwórcy inwestują w poprawę efektywności energetycznej i ograniczenie emisji, przechodząc stopniowo na źródła odnawialne. To coraz ważniejszy element konkurencyjności w handlu międzynarodowym.

Azja

Chiny, dotychczasowy motor globalnego popytu, w 2025 roku wyraźnie spowolniły. Wzrost krajowych mocy produkcyjnych ograniczył import, a importerzy zaczęli ostrożniej planować zakupy.

Sektor piekarniczy wciąż pozostaje dużym odbiorcą VWG, natomiast w branży alternatyw mięsnych widać stagnację.

W krajach Azji Południowo-Wschodniej, takich jak Indonezja, Malezja czy Wietnam, popyt rośnie, ale w umiarkowanym tempie, napędzany urbanizacją i rozwojem nowoczesnego handlu detalicznego.

W Indiach, Bangladeszu i Pakistanie gluten pozostaje produktem niszowym, wypieranym przez lokalne źródła białka, takie jak soja czy rośliny strączkowe.

Bliski Wschód i Afryka Północna

Region MENA nadal jest w dużym stopniu uzależniony od importu glutenu pszennego. Głównymi dostawcami pozostają Europa, Australia i coraz częściej Stany Zjednoczone.

Presja cenowa i silna wrażliwość regionu na kurs dolara sprawiają, że kierunki dostaw często zmieniają się w zależności od bieżących warunków rynkowych. Popyt ze strony przemysłu piekarniczego i spożywczego utrzymuje się stabilnie, ale nie rośnie dynamicznie.

Trendy i prognozy na 2026 rok

Najważniejszym zjawiskiem na rynku glutenu pszennego w 2025 roku jest normalizacja po latach wzrostu. Rynek przeszedł z fazy deficytu do fazy nadpodaży, a producenci uczą się funkcjonować w nowej rzeczywistości niskich marż i ostrej konkurencji.

W 2026 roku branża wejdzie w okres delikatnej stabilizacji. Prognozy wskazują, że globalny popyt będzie rosnąć umiarkowanie, o 3-4% rocznie, głównie dzięki segmentom pet food, piekarniczym i wybranym aplikacjom białkowym. Jednocześnie oczekuje się, że ceny VWG odbiją nieznacznie w drugiej połowie 2026 roku, jeśli sytuacja na rynku pszenicy pozostanie napięta, zwłaszcza w rejonie Morza Czarnego i Australii.

W długim horyzoncie (2027-2030) sektor glutenu pszennego ma szansę ponownie przyspieszyć, napędzany rosnącym zapotrzebowaniem na zrównoważone białka i produkty wysokobiałkowe. Kluczowym wyzwaniem pozostanie jednak równowaga między kosztami a wartością dodaną. Producenci, którzy postawią na jakość, innowacje i efektywność energetyczną, utrzymają przewagę.

„W 2025 roku rynek glutenu pszennego zachował się dokładnie tak, jak robią to rynki towarowe po okresie boomu. Zbyt wiele nowych mocy produkcyjnych pojawiło się zbyt szybko. Efekt to presja cenowa i spadek marż w całym łańcuchu, od przetwórców po eksporterów. Warto jednak zwrócić uwagę na trwałą zmianę struktury podaży. Uruchomienie produkcji w USA zmniejsza zależność Ameryki Północnej od importu, co w kolejnych latach może przesunąć handel w stronę Azji i Bliskiego Wschodu. Kluczowym czynnikiem na 2026 będzie relacja między ceną pszenicy a kosztem energii. Jeśli zbiory w regionie Morza Czarnego okażą się słabsze, a fracht pozostanie drogi, ceny VWG mogą odbić. Ale nie będzie to powrót do rekordów”

Piotr Wieczorek

Partner w Foodcom S.A.

Globalne Raporty Foodcom S.A.

Ciekawi Cię, co przyniesie przyszłość dla rynku glutenu pszennego? Odkryj najnowsze trendy i spostrzeżenia, które będą kształtować przemysł mleczarski w 2024 roku i w kolejnych latach. Odwiedź naszego bloga, gdzie regularnie publikujemy aktualizacje i analizy rynku mleczarskiego. Bądźcie na bieżąco z Foodcom S.A. i śledźcie najświeższe informacje!