Przeczytaj nasz raport na temat globalnego rynku mączki rybnej. Dowiedz się więcej o procesie produkcji i zastosowaniu mączki rybnej. Zapoznaj się z charakterystyką rynku, globalnym handlem i prognozami na przyszłość.
Przegląd mączki rybnej
Mączka rybna to wysoce odżywczy produkt uzyskiwany z surowców pochodzenia rybnego. Kluczowym źródłem mączki rybnej są ryby hodowane specjalnie do produkcji mączki rybnej, w tym tłuste i ościste gatunki małych ryb, takie jak makrela, sardela, śledź, gromadnik i rdzawiec. Mączka rybna jest również produkowana z przyłowów z innych łowisk. Trzecim głównym źródłem są okrawki, produkty uboczne i resztki z przetwórstwa ryb do spożycia przez ludzi. Jeśli chodzi o produkcję mączki rybnej w podziale na gatunki, największy udział ma hodowla skorupiaków (25%). Gatunki słodkowodne zajmują około 22%, hodowla ryb morskich zajmuje trzecie miejsce z prawie 16%, podczas gdy sektor łososiowatych zawdzięcza 15%, a przemysł tilapii około 9%. Proces produkcji obejmuje gotowanie surowca, a następnie prasowanie, suszenie i mielenie na proszek.
Mączka rybna jest przede wszystkim stosowana jako wysoce odżywczy składnik paszy dla zwierząt, zwłaszcza w akwakulturze, ale także dla trzody chlewnej, drobiu i zwierząt domowych. Produkt ten jest doskonałym źródłem wysoce przyswajalnego białka i niezbędnych kwasów tłuszczowych. Zawiera również witaminy, minerały i fosfolipidy, które są odpowiedzialne za zwiększenie tempa wzrostu i poprawę wydajności produkcji. Mączka rybna jest również szeroko stosowana jako dodatek do nawozów. Pomaga poprawić żyzność gleby, dostarczając kluczowych składników odżywczych, takich jak potas i fosfor. Pierwiastki te pozytywnie wpływają na wzrost upraw i zwiększają odporność na choroby i szkodniki.
Jednym ze źródeł mączki rybnej jest surowiec, dlatego jego dostępność zależy od kilku czynników, w tym sezonowości, warunków pogodowych, a nawet pływów morskich. Zdarzenia te są nieprzewidywalne, dlatego rynek mączki rybnej charakteryzuje się zmiennością i gwałtownymi zmianami cen.
Globalny handel i ceny
Rynek mączki rybnej został wyceniony na 7,2 miliarda dolarów w 2021 roku. Peru jest największym światowym producentem i eksporterem mączki rybnej. Inne główne kraje produkujące to Chile, Kanada, Norwegia, Stany Zjednoczone, Japonia i Szkocja. Największy popyt na mączkę rybną pochodzi przede wszystkim z szybko rozwijających się krajów azjatyckich, takich jak Chiny, Indie, Wietnam, Tajlandia i Japonia. Rosnące zainteresowanie mączką rybną wynika z przyspieszenia hodowli trzody chlewnej i drobiu na dużą skalę oraz rosnącego popytu na owoce morza.
W 2020 r. łączna wartość eksportu mączki rybnej wyniosła 3,80 mld USD, co oznacza spadek o 18,5% w porównaniu z rokiem poprzednim. Największym światowym eksporterem mączki rybnej było Peru, którego łączne dostawy o wartości 1,09 mld USD w ciągu całego roku stanowiły 28,68% udziału w rynku. Kraj ten od lat jest największym sprzedawcą mączki rybnej, jednak jego dostawy zmniejszyły się o 29,3% w porównaniu do 2019 roku. Drugim co do wielkości eksporterem w 2020 r. było Chile, posiadające 9,42% udziału w rynku i dostarczające produkty o wartości 358,22 mln USD. Chile wydaje się być wschodzącą gwiazdą na rynku mączki rybnej – w 2020 r. kraj ten zwiększył dostawy produktu o 17,57% w porównaniu z rokiem poprzednim, ale także zdołał utrzymać wzrost eksportu w ostatnich latach, w przeciwieństwie do kilku innych kluczowych graczy na rynku.
Stany Zjednoczone i Wietnam posiadały odpowiednio 4,94% i 4,27% udziału w rynku eksportowym w 2020 roku. Ten ostatni odnotował jednak prawie 30% spadek dostaw w latach 2017-2020. Rosja również zaznacza swoje miejsce na rynku znaczącym wzrostem dostaw. W 2020 r. kraj ten dostarczył mączkę rybną o wartości 125,53 mln USD, co stanowi wzrost o 34,66% w porównaniu z rokiem poprzednim. W latach 2017-2020 Rosja również zdołała zwiększyć swój eksport o prawie 60%. W 2020 r. Dania była największym europejskim dostawcą mączki rybnej z dostawami o wartości 319,5 mln USD i 8,4% udziałem w rynku. Niemcy i Norwegia są również znaczącymi europejskimi sprzedawcami tego produktu. Podczas gdy Niemcy odnotowały spadek eksportu o 7,49% w porównaniu z rokiem ubiegłym, odnotowały również wzrost o 12,76% w latach 2017-2020. W tym samym 3-letnim okresie Norwegia odnotowała wzrost eksportu mączki rybnej o 74,31%.
Całkowity import mączki rybnej w 2020 r. wyniósł 3,96 mld USD i spadł o 18,79% w porównaniu do 2019 r. Największym globalnym nabywcą produktu były Chiny.
W całym 2020 r. ceny mączki rybnej wahały się od 1 364 USD za tonę metryczną w lutym do 1 496 USD w grudniu. W tym roku ceny mączki rybnej były stosunkowo stabilne i wykazywały mniejszą zmienność niż w roku poprzednim. Najniższe ceny odnotowano w marcu na poziomie około 1.476 USD za tonę metryczną, podczas gdy najwyższe ceny odnotowano w maju na poziomie 1.514 USD. Według raportu IFFO – Organizacji Składników Morskich – globalna produkcja mączki rybnej była o 30% wyższa w marcu tego roku niż w tym samym miesiącu w 2020 roku.
Perspektywy rynku mączki rybnej
Chociaż hodowla ryb budzi pewne obawy co do jej wpływu na środowisko, popyt na mączkę rybną niezaprzeczalnie się utrzyma. Oczekuje się, że rynek wzrośnie o 5,1% w 2021 roku. Eksperci przewidują, że popyt na paszę dla zwierząt z Azji tylko przyspieszy ze względu na rosnący sektor drobiarski i odbudowę sektora hodowli trzody chlewnej po ASF. Eksperci przewidują, że do 2030 roku ceny mączki rybnej mogą wzrosnąć nawet o 90% w porównaniu do poziomów z 2010 roku. Może to mieć negatywny wpływ na sektor akwakultury, ponieważ rentowność producentów zależy w dużej mierze od mączki rybnej, której koszty stanowią około 50-70% wszystkich wydatków.
