Przegląd rynku masła kakaowego w 2025 [Global Report]

Rok 2024 okazał się przełomowy dla globalnego rynku masła kakaowego. Ceny surowca osiągnęły historyczne maksima, a producenci, przetwórcy i konsumenci musieli stawić czoła szeregowi wyzwań – od klęsk żywiołowych w Afryce Zachodniej po niepewność na rynkach finansowych. Masło kakaowe, które jest kluczowym składnikiem czekolady, kosmetyków i farmaceutyków, znalazło się w centrum zainteresowania ekonomistów, inwestorów i firm na całym świecie.

Globalna analiza rynku masła kakaowego 2024

W 2024 roku ceny kakao, a co za tym idzie masła kakaowego, osiągnęły rekordowe poziomy. Ich gwałtowny wzrost rozpoczął się pod koniec 2023 roku, ale w pierwszej połowie 2024 nastąpiła prawdziwa eksplozja. W kwietniu tona kakao na londyńskiej giełdzie kosztowała 10 173 GBP – najwyższy poziom w historii, a w czerwcu średnia cena wynosiła już 8 271 USD za tonę, co oznaczało wzrost o 160,7% rok do roku.

Co napędzało tę gwałtowną zwyżkę?

Jednym z głównych czynników były klęski żywiołowe w Afryce Zachodniej, kluczowym regionie produkcji kakao. Susze, ulewne deszcze i choroby roślin znacząco ograniczyły podaż. Intensywne opady w październiku 2024 roku doprowadziły do zalania plantacji, zwiększonej śmiertelności kwiatów oraz młodych owoców kakaowca, co zmniejszyło przewidywane zbiory w Wybrzeżu Kości Słoniowej do 1,3–1,35 miliona ton, zamiast wcześniej prognozowanych 1,5 miliona ton.

Na wzrost cen wpłynęło również ograniczenie globalnej podaży. Ghana i Wybrzeże Kości Słoniowej, liderzy światowej produkcji kakao, odnotowały spadki zbiorów o ponad 20%. W Ghanie dodatkowym problemem stało się nielegalne wydobycie złota (galamsey), nieregularne warunki pogodowe oraz choroby upraw, co doprowadziło do najniższego poziomu eksportu kakao od 14 lat – poniżej 2 miliardów dolarów.

Niepewność na rynku potęgowały również czynniki logistyczne i geopolityczne. Blokady transportowe, rosnące ceny energii i napięcia handlowe zwiększyły koszty dostaw, a interwencje rządowe, takie jak limity eksportowe, dodatkowo osłabiły stabilność rynku.

Zmieniające się preferencje konsumentów

Pomimo wzrostu cen, popyt na masło kakaowe utrzymał się na wysokim poziomie. Dlaczego? 

Boom na naturalne kosmetyki sprawił, że produkty z masłem kakaowym cieszyły się większym zainteresowaniem niż kiedykolwiek, ponieważ rosnąca świadomość ekologiczna i poszukiwanie organicznych alternatyw skłoniły konsumentów do wybierania naturalnych składników.

Choć niektóre firmy próbowały eksperymentować z innymi tłuszczami roślinnymi, takimi jak masło shea czy kokosowe, żadne z nich nie oferowało tej samej aksamitnej tekstury i stabilności w czekoladzie, co dowodzi, że masło kakaowe wciąż nie ma pełnoprawnych zamienników.

Dodatkowo, masło kakaowe zaczęło być coraz częściej wykorzystywane w suplementach diety, zwłaszcza w produktach poprawiających elastyczność skóry i wspierających zdrowie serca, co zwiększa jego znaczenie w branży wellness i nutraceutyków.

Analiza regionalna rynku masła kakaowego

Sytuacja na rynku masła kakaowego różni się w zależności od regionu – Afryka zmaga się z kryzysem, Ameryka Łacińska umacnia swoją pozycję, a Azja pozostaje stabilna, choć mierzy się z rosnącym popytem.

Afryka Zachodnia

Nie ma co owijać w bawełnę – Wybrzeże Kości Słoniowej i Ghana znalazły się w trudnej sytuacji. Susze na przemian z ulewnymi deszczami zniszczyły część plonów, zmniejszając przewidywane zbiory do 650 tysięcy ton – najniższego poziomu od 13 lat.

Rolnicy, w obliczu rosnących cen i niskich wynagrodzeń, zaczęli sprzedawać ziarna na czarnym rynku, co jeszcze bardziej ograniczyło podaż i zwiększyło chaos na rynku. Władze starają się przeciwdziałać tym praktykom poprzez zaostrzenie kontroli granicznych oraz zwiększenie wsparcia finansowego dla rolników, ale skuteczność tych działań pozostaje kwestią otwartą.

Dodatkowym czynnikiem destabilizującym rynek są interwencje rządowe. Rządy Ghany i Wybrzeża Kości Słoniowej, aby kontrolować ceny na rodzimych rynkach, wprowadziły limity eksportowe oraz interwencje cenowe. Jednak efekt tych działań był odwrotny do zamierzonego – wprowadziły one większą niepewność wśród producentów, co skutkowało dalszym wzrostem cen.

Ameryka Łacińska

Brazylia i Ekwador, dotychczas uznawane za drugorzędnych graczy, zaczęły stopniowo zwiększać swoje udziały w rynku. Inwestycje w nowe technologie upraw pozwoliły na zwiększenie plonów mimo trudnych warunków klimatycznych. Nowoczesne metody nawadniania i ochrony roślin przed chorobami sprawiają, że region ten staje się coraz bardziej konkurencyjny.

Szczególną uwagę przyciąga także dynamiczny rozwój segmentu kakao ekologicznego. Ekwador i Peru stawiają na organiczną produkcję wysokiej jakości kakao, które cieszy się ogromnym zainteresowaniem w krajach rozwiniętych. Certyfikowane plantacje ekologiczne pozwalają uzyskać wyższe marże, co czyni ten sektor atrakcyjnym dla inwestorów.

Azja

Na tle niestabilnej sytuacji w Afryce i dynamicznych zmian w Ameryce Łacińskiej, rynek azjatycki wyróżnia się względną stabilnością. Indonezja jako główny producent kakao w regionie, stosunkowo dobrze poradziła sobie z kryzysem 2024 roku, utrzymując eksport na stałym poziomie. Dzięki temu uniknięto gwałtownych skoków cen, a kraj nadal pozostaje jednym z kluczowych dostawców kakao na rynki światowe.

Jednocześnie rośnie popyt na kakao na rynkach wewnętrznych, zwłaszcza w Chinach i Indiach, gdzie dynamicznie rozwija się przemysł czekoladowy. Inwestycje w lokalne przetwórstwo oraz rosnąca popularność produktów czekoladowych w tych krajach mogą w kolejnych latach jeszcze bardziej umocnić pozycję Indonezji jako istotnego gracza na globalnym rynku kakao.

Rok 2025 – trendy i prognozy na rynku masła kakaowego

Eksperci przewidują, że w 2025 roku ceny masła kakaowego mogą nieco spaść, ale nie ma co liczyć na radykalne obniżki.

• Jeśli warunki pogodowe w Afryce Zachodniej się poprawią, podaż może wzrosnąć, co złagodzi presję cenową. Jednak prognozy klimatyczne nie dają jednoznacznych odpowiedzi – istnieje ryzyko powrotu anomalii pogodowych.

• Producenci szukają alternatyw – rosnące koszty zmuszają przemysł spożywczy do testowania zamienników masła kakaowego, takich jak masło shea czy tłuszcze roślinne. Jednak ze względu na unikalne właściwości masła kakaowego, nie zanosi się na masową rezygnację z jego stosowania.

• Popyt nadal rośnie – branża kosmetyczna, spożywcza i farmaceutyczna nie zamierza rezygnować z masła kakaowego. Produkty premium i ekologiczne napędzają popyt, zwłaszcza w Europie i Ameryce Północnej.

Czy Ameryka Łacińska przejmie część rynku?

Obserwujemy rosnącą rolę krajów takich jak Ekwador i Brazylia. Ich stabilność polityczna oraz inwestycje w produkcję mogą uczynić je poważną alternatywą dla Afryki Zachodniej, zwłaszcza jeśli lokalne rządy nadal będą zmagać się z niepewnością regulacyjną i problemami infrastrukturalnymi.

Zrównoważony rozwój i certyfikaty – konieczność, nie opcja

W odpowiedzi na problemy rynku, certyfikaty Fair Trade i Rainforest Alliance zyskają jeszcze większe znaczenie. Konsumenci są coraz bardziej świadomi etycznych aspektów produkcji kakao i coraz chętniej wybierają produkty pochodzące z odpowiedzialnych źródeł.

Podsumowanie

Rok 2024 był jednym z najbardziej niestabilnych okresów w historii rynku masła kakaowego. Katastrofy pogodowe, zmiany regulacyjne i odpływ inwestorów doprowadziły do skokowego wzrostu cen, który wstrząsnął całym sektorem.

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, czy rok 2025 przyniesie stabilizację. Jeśli warunki pogodowe się poprawią i podaż wzrośnie, w trzecim kwartale tego roku możemy spodziewać się umiarkowanego spadku cen. Jednak rosnący popyt oraz utrzymująca się niepewność geopolityczna mogą sprawić, że masło kakaowe pozostanie strategicznym surowcem, którego koszt nadal będzie stanowił wyzwanie dla wielu branż.

Adam Carecci, Wicedyrektor Działu ds. Kakao

Jedno jest pewne – firmy zajmujące się przetwórstwem i handlem masłem kakaowym powinny przygotować się na dalszą niepewność i konieczność elastycznego podejścia do zarządzania ryzykiem. Inwestycje w alternatywne źródła kakao, certyfikację oraz nowe technologie mogą okazać się kluczem do przetrwania w dynamicznie zmieniającym się rynku.

Globalne raporty Foodcom S.A.

Ciekawi Cię, co będzie dalej z masłem kakaowym? Odkryj najnowsze trendy i spostrzeżenia, które będą kształtować ostatnie miesiące 2025 roku. Odwiedź nasz blog, ponieważ regularnie aktualizujemy nasze raporty globalne. Bądź na bieżąco z Foodcom S.A.