- Guma guar to naturalny zagęszczacz stosowany głównie w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym i paszowym.
- Dzięki właściwościom zagęszczającym i stabilizującym, znajduje szerokie zastosowanie w różnych produktach, takich jak lody, wypieki, szampony i leki.
- Indie są największym producentem gumy guar, odpowiadając za większość światowego eksportu.
- Popularność gumy guar rośnie ze względu na jej wszechstronność i naturalne pochodzenie.
Guma guar to naturalny polisacharyd o wszechstronnym zastosowaniu w różnych gałęziach przemysłu. Znana ze swoich doskonałych właściwości zagęszczających i stabilizujących, znalazła miejsce m.in. w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym.
Czym jest guma guar?
Guma guar to związek chemiczny z grupy galaktomannanów, naturalny polisacharyd pozyskiwany z nasion rośliny guar (Cyamopsis tetragonoloba). Roślina ta uprawiana jest głównie w Indiach i Pakistanie, które odpowiadają za ponad 80% światowej produkcji tego surowca.
Guma guar ma strukturę chemiczną opartą na łańcuchach mannozy i galaktozy. Wzór chemiczny gumy guar można zapisać jako (C6H10O5)n, gdzie „n” oznacza liczbę powtarzających się jednostek w łańcuchu.
Właściwości gumy guar
Guma guar występuje w postaci sypkiego, kremowobiałego proszku. Jedną z jej najbardziej charakterystycznych cech są silne właściwości zagęszczające. W kontakcie z wodą tworzy bardzo lepkie roztwory.
Inne ważne właściwości gumy guar obejmują:
- stabilność w zakresie pH od 5 do 7 – umożliwia to jej zastosowanie w produktach o różnym pH;
- odporność na wysokie temperatury (choć mogą one nieznacznie zmniejszać jej lepkość), co umożliwia jej wykorzystanie w procesach technologicznych wymagających gotowania lub pasteryzacji;
- biodegradowalność determinowana przez naturalne pochodzenie gumy guar.
Hydrolizowana guma guar, będąca zmodyfikowaną jej formą, charakteryzuje się łatwiejszym rozpuszczaniem w wodzie oraz lepszą kompatybilnością z różnymi składnikami chemicznymi.
Jak powstaje guma guar?
Z czego powstaje guma guar? Z nasion, które są zbierane, a następnie oczyszczanie z zanieczyszczeń i nawadniane. Następnie są one mielone w celu oddzielenia od łupin bielma, które zawiera polisacharydy. Pozyskany ekstrakt jest suszony i przetwarzany na drobny proszek, gotowy do zastosowania w różnych branżach. Końcowy produkt jest badany pod kątem czystości, lepkości i innych parametrów.
Zastosowanie gumy guar
Uniwersalność gumy guar sprawia, że znajduje ona szerokie zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu.
Przemysł spożywczy
W przemyśle spożywczym guma guar jest jednym z najczęściej stosowanych zagęstników, co wynika z jej dużej zdolności do zagęszczania. Jest kilkukrotnie bardziej ekonomiczna niż np. skrobia kukurydziana. Jako dodatek do żywności można znaleźć ją pod nazwą E412. Występuje w takich produktach, jak:
- lody i mrożone desery, w których zapobiega tworzeniu się kryształków lodu, wykazując też dobrą stabilność podczas cykli zamrażania i rozmrażania;
- wypieki, gdzie poprawia strukturę i trwałość ciasta, zapobiega wyciekaniu nadzienia, a także zastępuje mąkę pszenną w produktach bezglutenowych;
- sosy i zupy, w których pełni funkcję emulgatora i zagęstnika, tworząc formę emulsji lub pasty bez żelowania i uwalniania wody ze struktury produktu;
- serki wiejskie, twarogi i jogurty, w których zagęszcza i ujednolica konsystencję;
- mrożonki, dania instant, konserwy w sosie.
Kosmetyki i produkty higieny osobistej
Hydrolizowana guma guar jest powszechnie stosowana w szamponach, odżywkach do włosów i kremach. Dzięki swoim właściwościom nawilżającym i wygładzającym pomaga poprawić teksturę tych produktów i zapewnia łatwość ich aplikacji.
Przemysł farmaceutyczny
W farmacji guma guar jest używana jako substancja pomocnicza w tabletkach i składnik preparatów nawilżających. Dawniej była używana również do produkcji preparatów hamujących apetyt i wspomagających odchudzanie. Wykazano, że guma guar obniża poziom cholesterolu i glukozy we krwi, jest również dobrym źródłem błonnika.
Inne zastosowania
Guma guar jest także stosowana w przemyśle: naftowym, tekstylnym, papierniczym i przy produkcji materiałów wybuchowych. Używa się jej również w produkcji pasz dla zwierząt, gdzie występuje jako środek wiążący składniki, u bydła ponadto zwiększając produkcję mleka i zawartość tłuszczu w tym produkcie.
Guma guar a inne zagęszczacze
Inne znane zagęszczacze to np.: guma ksantanowa, mączka chleba świętojańskiego czy guma tara.
Guma ksantanowa a guma guar – jaka jest różnica? Obie substancje są naturalnymi polisacharydami, przy czym guma guar jest pozyskiwana z nasion roślin, a guma ksantanowa to produkt fermentacji mikroorganizmów Xanthomonas. Guma ksantanowa lepiej rozpuszcza się w zimnej wodzie oraz jest bardziej stabilna w obecności soli i kwasów. Jako alternatywa stosowana może być także guma tara. Czym jest guma tara? Jest to naturalny polisacharyd pochodzący z nasion rośliny Caesalpinia spinosa.
Wszystkie wymienione gumy są stosowane zamiennie w zależności od wymagań technologicznych produktu końcowego. Guma guar działa synergistycznie z innymi zagęstnikami, jak: mączka chleba świętojańskiego, alginian sodu czy guma ksantanowa.
Rynek gumy guar i jej najwięksi producenci
Liderem w produkcji i eksporcie gumy guar są Indie, które odpowiadają za większość światowego eksportu. Możemy tu wymienić takie firmy, jak Avlast Hydrocolloids, Durga Enterprises, Altrafine Gums i Agro Gums. Guma guar w mniejszych ilościach jest produkowana także w innych krajach, np. w USA.
Europa, Ameryka Północna i Azja są największymi odbiorcami gumy guar. W Foodcom S.A. zajmujemy się dystrybucją gumy guar. Przemysł spożywczy i kosmetyczny są głównymi sektorami napędzającymi popyt. Niespożywcza guma guar stanowi ok. 40% całkowitego popytu. Światowa produkcja tego surowca wynosi ok. miliona ton rocznie.
Guma guar to niezwykle wszechstronny surowiec o szerokim zastosowaniu w wielu branżach – zarówno w żywności, jak i kosmetykach czy farmacji. Jej popularność na światowych rynkach stale rośnie, co sprzyja rozwojowi technologii produkcji i poszerzaniu zastosowań tej substancji.
