Przegląd i analiza rynku nasion w 2025 [Global Report]

Rok 2024 przyniósł wyraźne przyspieszenie przemian na globalnym rynku nasion – zarówno oleistych, jak i wysokobiałkowych – pod wpływem wzrostu znaczenia żywności funkcjonalnej, ograniczeń środowiskowych oraz rosnącego zapotrzebowania ze strony przemysłu spożywczego i kosmetycznego. Nasiona takie jak siemię lniane, konopie, czarnuszka, ostropest czy pestki owocowe odgrywają coraz większą rolę w produkcji olejów, suplementów oraz alternatywnych źródeł białka. Sektor mierzy się jednak z wyzwaniami klimatycznymi, ograniczoną dostępnością surowca i zwiększoną konkurencją o grunty rolne przeznaczane pod uprawy specjalistyczne.

Globalna analiza rynku nasion 2024

Rok 2024 potwierdził rosnące znaczenie nasion w globalnym łańcuchu żywnościowym i przemysłowym, zarówno w sektorze upraw rolniczych, jak i w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i nutraceutycznym. Wartość globalnego rynku nasion szacowana była w 2024 roku na 88,82 miliarda USD, a do 2032 roku prognozowany jest jej wzrost do ponad 128 miliardów USD, co odpowiada rocznej stopie wzrostu (CAGR) na poziomie 4,7%.

Wzrost rynku napędzają trzy główne czynniki: postępujące zmiany klimatyczne, globalne zapotrzebowanie na alternatywne źródła białka i olejów roślinnych oraz zwiększone zainteresowanie produktami pochodzenia roślinnego w diecie. W odpowiedzi na nie, producenci inwestują w rozwój odmian odpornych na suszę, szkodniki i stresy środowiskowe, a także w nasiona przeznaczone do upraw ekologicznych i regeneracyjnych.

Szczególną dynamikę w 2024 roku odnotowano w segmencie nasion funkcjonalnych, takich jak siemię lniane, konopie, czarnuszka czy ostropest, wykorzystywanych szeroko w produkcji olejów, dodatków do żywności, kosmetyków oraz suplementów diety. Jednocześnie sektor mierzył się z wyzwaniami w zakresie podaży: niestabilne warunki pogodowe, ograniczony dostęp do gruntów rolnych oraz presja kosztowa związana z energią i logistyką wpływały na zmienność dostępności surowca.

Regionem dominującym na rynku pozostaje Ameryka Północna, odpowiadająca za ponad 34% udziału w rynku, głównie dzięki intensywnym inwestycjom w biotechnologię, uprawy GMO i rozwój odmian hybrydowych. Azja-Pacyfik wykazuje natomiast najszybsze tempo wzrostu, napędzane rosnącym popytem na żywność roślinną, urbanizacją oraz dynamicznym rozwojem e-commerce zorientowanego na produkty naturalne i wysokobiałkowe.

Wzrost świadomości konsumentów dotyczący zdrowia i wpływu rolnictwa na środowisko sprzyja rozwojowi segmentu certyfikowanych nasion – organicznych, non-GMO, fair trade oraz pochodzących z rolnictwa regeneracyjnego. To z kolei przyspiesza zmiany strukturalne w sektorze, zwiększając rolę jakości, transparentności i zróżnicowania geograficznego źródeł surowca.

Analiza kluczowych rodzajów nasion

Siemię lniane

Siemię lniane pozostaje jednym z kluczowych graczy w segmencie nasion funkcjonalnych. W 2024 roku jego rynek wyceniono na 860,1 mln USD, a prognozy wskazują dalszy wzrost powyżej 1 mld USD już w 2025 roku. Największy popyt generują Indie i Chiny, jednak Europa i Ameryka Północna coraz częściej wykorzystują siemię jako surowiec do produkcji oleju, pieczywa funkcjonalnego, smoothie oraz mieszanek proteinowych.

Doceniane za zawartość kwasów omega-3 i lignanów, siemię lniane trafia zarówno do sektora spożywczego, jak i kosmetycznego – zwłaszcza w produktach pielęgnacyjnych dla skóry wrażliwej. Dzięki stosunkowo stabilnej podaży, surowiec ten pozostaje atrakcyjny cenowo, choć rosnąca konkurencja o areały upraw zwiększa znaczenie dobrze zakontraktowanych dostaw, szczególnie w segmencie organic.

Nasiona konopi

W 2024 roku rynek nasion konopi przekroczył wartość 7,4 mld USD, rosnąc w tempie blisko 12% rocznie. Motorem wzrostu pozostaje popyt na alternatywne źródła białka oraz rozwój rynku suplementów i kosmetyków naturalnych — w tym olejów konopnych, batonów proteinowych i produktów dla wegan.

Konopie są wykorzystywane zarówno w postaci całych nasion, jak i przetworzonych form: oleju, protein czy past. USA i Kanada utrzymują silną pozycję producentów, ale coraz większe znaczenie zyskują dostawcy z Indii, Ukrainy i Węgier. Surowiec ten ma duży potencjał eksportowy, ale wymaga spełnienia rygorystycznych norm jakości i identyfikowalności, szczególnie przy sprzedaży do krajów UE i Ameryki Północnej.

Ostropest plamisty

Znany z wysokiej zawartości sylimaryny, ostropest plamisty w 2024 roku osiągnął wartość ponad 106 mln USD. Największe wzrosty obserwuje się w segmencie suplementów wspomagających wątrobę oraz w olejach tłoczonych na zimno do zastosowań kosmetycznych i farmaceutycznych.

Uprawy koncentrują się głównie w Azji i Europie Środkowej, gdzie sezonowe warunki pogodowe silnie wpływają na dostępność surowca. Niestabilność plonów powoduje istotne wahania cen, co zmusza producentów do kontraktowania zbiorów z dużym wyprzedzeniem. Rośnie też zapotrzebowanie na standaryzowane ekstrakty z ostropestu do kapsułek i koncentratów w postaci proszku.

Czarnuszka (czarny kminek)

Jeszcze niedawno traktowana głównie jako składnik tradycyjnej kuchni i medycyny naturalnej, dziś czarnuszka zyskuje status pełnoprawnego surowca w przemyśle kosmetycznym i nutraceutycznym. W 2024 roku wartość globalnego rynku oleju z czarnuszki wyniosła 33,11 mln USD, z prognozą wzrostu do 53,33 mln USD do 2030 roku.

Największe wzrosty odnotowuje rynek azjatycki napędzany rosnącym popytem na naturalne produkty zdrowotne, ale Europa również nie zwalnia. Niemcy i Wielka Brytania to kluczowi importerzy, a udział całego regionu w globalnych przychodach wyniósł w ubiegłym roku 22,1%.

Wysoka zawartość przeciwutleniaczy i szerokie zastosowanie, od kapsułek po kosmetyki, czynią czarnuszkę surowcem o rosnącej wartości, ale też rosnących wymaganiach. Odbiorcy coraz częściej oczekują standaryzacji i dokumentacji jakości, co premiuje stabilnych dostawców z Azji Centralnej i Północnej Afryki.

Nasiona dyni Gleisdorfer

W 2024 roku rynek nasion dyni Gleisdorfer przekroczył 950 mln USD. Odmiana ta zyskuje popularność nie tylko w Europie Środkowej, ale także w krajach azjatyckich, gdzie wykorzystywana jest do produkcji olejów, przekąsek i dodatków do żywności funkcjonalnej.

Dużym atutem jest wysoka zawartość białka i tłuszczów wielonienasyconych, a także brak łuski, co ułatwia przetwarzanie. Choć uprawy ekologiczne dyni Gleisdorfer wciąż stanowią mniejszość, jej wysoka wydajność olejowa sprawia, że surowiec ten zyskuje na znaczeniu wśród producentów poszukujących bardziej opłacalnych rozwiązań.  Wzrastają też inwestycje w lokalne przetwórnie, co skraca łańcuchy dostaw i zwiększa opłacalność eksportu.

Nasiona słonecznika w łupinie

Nasiona słonecznika pozostają jednym z najważniejszych surowców w kategorii zdrowych przekąsek i dodatków do pieczywa. W 2024 roku rynek ten wyceniono na ponad 29 miliardów USD, przy stabilnym tempie wzrostu na poziomie 2,1% rocznie.

Największy popyt generowany jest w Azji, ale Europa Środkowa, Ukraina i Turcja odgrywają kluczową rolę po stronie podaży. Coraz większe znaczenie mają także odmiany o wysokiej zawartości oleju i wydajności w przetwórstwie. Rosnące zainteresowanie produktami „naturalnymi” wspiera segment nasion niełuskanych — stosowanych nie tylko w przekąskach, ale też jako składnik mieszanek piekarniczych i proteinowych.

Pestki malin i truskawek

Choć nadal niszowe, pestki malin i truskawek zyskują zainteresowanie producentów kosmetyków naturalnych i olejów tłoczonych na zimno. W 2024 roku wartość rynku pestek malin sięgnęła 164 mln USD, a oleju z pestek truskawek blisko 893 mln USD (Future Market Insights).

Oba surowce cenione są za wysoką zawartość przeciwutleniaczy i kwasów omega-3, a także niską zawartość alergenów, co czyni je atrakcyjnym składnikiem dermokosmetyków oraz suplementów klasy premium. Produkcja koncentruje się głównie w Europie, ale ograniczona dostępność surowca i kosztowna ekstrakcja ograniczają skalę. Tym bardziej zyskują na wartości — szczególnie w kontraktach z odbiorcami z branży beauty.

Rok 2025 – trendy i prognozy na rynku nasion

Rok 2025 upływa pod znakiem rosnącego znaczenia nasion jako składników żywności funkcjonalnej, suplementów diety i kosmetyków naturalnych. Po silnym wzroście w 2024 roku, rynek nasion oleistych, wysokobiałkowych i przeciwutleniających kontynuuje ekspansję, wspierany przez rozwój e-commerce, świadome wybory konsumenckie i presję na zrównoważoną produkcję.

Najważniejsze trendy:

• Premiumizacja surowca
  Rosnące zainteresowanie produktami z certyfikatami „organic”, „cold-pressed” i „non-GMO” wzmacnia segment premium. Dotyczy to zwłaszcza siemienia lnianego, oleju z czarnuszki i pestek malin.
• Zróżnicowanie geograficzne upraw
  Ze względu na zmienność klimatyczną i koszty logistyki, importerzy coraz częściej dywersyfikują źródła dostaw. Dla konopi i czarnuszki rośnie znaczenie Azji Centralnej i Europy Wschodniej jako alternatywy wobec tradycyjnych producentów.
• Wzrost znaczenia nasion „funkcjonalnych”
  Nasiona takie jak ostropest, chia, siemię lniane i czarnuszka są coraz częściej używane jako składnik produktów poprawiających trawienie, odporność i zdrowie skóry, zarówno w żywności, jak i kosmetykach.
• Surowce do suplementów i nutraceutyków
  W 2025 roku wzrasta udział produktów przetworzonych: olej z konopi, kapsułki z sylimaryną z ostropestu czy sproszkowane pestki dyni. Producenci poszukują surowców o wysokim stężeniu aktywnych składników i dłuższym terminie przydatności.
• Stabilizacja podaży wybranych surowców
  Po zakłóceniach w 2023–2024 roku, część surowców (np. pestki dyni, słonecznika, siemię) powoli wraca do stabilniejszych wolumenów. Wyzwaniem pozostają jednak ekstremalne zjawiska pogodowe w Turcji i Europie Środkowo-Wschodniej.

„Z roku na rok widzimy, że nasiona takie jak ostropest, czarnuszka czy siemię lniane trafiają już nie tylko do sklepów ze zdrową żywnością, ale też do dużych marek farmaceutycznych i kosmetycznych. Dla producentów liczy się teraz nie tylko cena, ale przede wszystkim jakość, czystość partii i pewność dostaw. W 2025 roku to właśnie dostawcy, którzy potrafią zagwarantować powtarzalność i dobrą dokumentację, będą budować trwałe relacje z odbiorcami. Rynek się nie tylko rozrasta, on zaczyna dojrzewać.” – Katarzyna Wodzińska, International Commodity Trader.

Globalne raporty Foodcom S.A.

Chcesz wiedzieć, jak będzie zmieniać się rynek nasion w 2025 roku?? Odkryj najnowsze trendy i spostrzeżenia, które będą kształtować kolejne miesiące 2025 roku. Odwiedź nasz blog, ponieważ regularnie aktualizujemy nasze raporty globalne. Bądź na bieżąco z Foodcom S.A.