Arabica – wszystko, co musisz wiedzieć o królowej kaw

Kawa arabica to jeden z najczęściej wybieranych gatunków kawy na świecie. Jej delikatny smak, aromat oraz szeroki wybór odmian sprawiają, że jest ceniona przez większość miłośników kawy – zarówno przez koneserów, jak i amatorów. Czym jest arabica, jakie są jej rodzaje i dlaczego odmiana ta jest tak wyjątkowa? W tym artykule odpowiemy na te pytania, a także przybliżymy proces produkcji brazylijskiej kawy i inne aspekty związane z uprawą tego cenionego gatunku.

Czym jest arabica?

Arabica to gatunek kawy stanowiący ok. 60% światowej produkcji. Roślina, z której powstaje, znana jest również Coffea arabica, drzewo kawowe lub krzew kawowy. Uprawiana jest głównie w regionach górzystych, w większości w Brazylii, ale też w Kolumbii, Indonezji, Etiopii i innych krajach. Arabica pochodzi jednak z Etiopii – jej uprawa rozprzestrzeniła się na inne reginy świata dzięki kupcom. Uprawa kawy arabica wymaga specyficznych warunków klimatycznych, w szczególności dużych wysokości, a także wyjątkowej dbałości ze względu na wysoką podatność na choroby.

Arabica wyróżnia się delikatnym smakiem, niską zawartością kofeiny i złożonym profilem aromatycznym. W porównaniu do innych gatunków, takich jak robusta, arabica ma łagodniejszy smak, często wzbogacony nutami owocowymi, czekoladowymi czy orzechowymi.

Właściwości i smak kawy arabica

Kawa arabica wyróżnia się wyjątkowymi właściwościami smakowymi. Jej ziarna mają zazwyczaj stosunkowo niską zawartość kofeiny, dzięki czemu jest łagodniejsza dla żołądka i mniej pobudzająca niż robusta – arabica zawiera zazwyczaj 1-1,5% kofeiny, a robusta 2-2,7%.

Pod względem smaku arabica charakteryzuje się delikatnością i złożonością. W jej aromacie można wyczuć nuty owocowe, kwiatowe, a także akcenty czekolady, orzechów czy karmelu – w zależności od miejsca uprawy i sposobu obróbki danej odmiany. Na przykład Brazil Santos Arabica NY 2 17/18 Fine Cup Natural Washed posiada nuty czekolady i orzechów, podczas gdy Peru Arabica HB MCM Grade 1 Washed zachwyca aromatami kwiatowymi i owocowymi.

Częstym pytaniem jest – czy arabica jest kwaśna? Subtelna kwasowość arabiki jest jedną z jej cech charakterystycznych, ale nie dominuje w smaku nieprzyjemną cierpkością, lecz dodaje przyjemnej, owocowej świeżości i elegancji. Smak arabiki w dużym stopniu zależy też od wysokości, na jakiej jest uprawiana. Kawa rosnąca na wyższych wysokościach charakteryzuje się bardziej złożonym aromatem i wyższą kwasowością.

Jak powstaje kawa arabica?

Produkcja kawy arabica zaczyna się od starannej uprawy krzewów kawowca. Uprawa kawy arabica wymaga specyficznych warunków klimatycznych: żyznej gleby, umiarkowanych temperatur, wysoko położonych terenów, dużego nasłonecznienia oraz odpowiedniej wilgotności. Takie warunki panują w tzw. pasie kawowym. Znajdują się w nim kraje Ameryki Łacińskiej, jak Brazylia i Kolumbia, Afryki, np. Etiopia i Kenia, a także Azji, np. Indie. Większość światowej arabiki produkowana jest w Brazylii.

Jak powstaje brazylijska kawa? Po zbiorach owoce kawowca poddaje się procesowi obróbki. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje obróbki kawy – proces naturalny (suchy), który dominuje w Brazylii, oraz mokry (washed). W przypadku obróbki suchej owoce suszy się na słońcu razem z miąższem, co nadaje kawie bogatego, słodszego smaku. Taka kawa jest delikatna w smaku i mniej kwasowa. Przykładem jest kawa Brazil Santos Arabica NY 2 14/16 Good Cup Natural Washed. W przypadku obróbki mokrej ziarna są oddzielane od miąższu i fermentowane, co w rezultacie daje kawę bardziej czystą smakowo. Tak powstaje np. Honduras Arabica SHG Washed EP czy Uganda Arabica Bugisu AA Washed.

Różnorodność stosowanych na plantacjach metod, zarówno tradycyjnych, jak i nowoczesnych technik zbioru i obróbki, sprawia, że kawa ziarnista arabica z Brazylii cechuje się wysoką jakością i różnorodnością smaków.

Rodzaje kawy arabica

W zależności od specyfiki odmiany, miejsca uprawy i metod obróbki, kawa arabica może przybierać różnorodne profile smakowe. Możemy wyróżnić takie rodzaje kawy arabika, jak:

• brazylijska arabica – łagodna, z nutami orzechów i czekolady;
• afrykańska arabica – taka jak Uganda Arabica Bugisu AA Washed, charakteryzuje się wyrazistym smakiem z akcentami owocowymi;
• kawy organiczne – kawy o certyfikacie pochodzenia z ekologicznych plantacji, o smaku zarówno delikatnym o bogatym aromacie, jak Peru Arabica Organic Washed, jak i pełnym, zrównoważonym smaku, jak Honduras Arabica SHG Organic Washed.

Dostępna jest zarówno kawa ziarnista arabica, jak i kawa w proszku, mielona. Wybór pomiędzy nimi zależy od indywidualnych preferencji. Kawa ziarnista gwarantuje świeżość mielenia tuż przed spożyciem i lepszą kontrolę jej smaku, z kolei kawa w proszku jest wygodniejsza w użyciu, jednak traci przez to w procesie produkcji część swoich aromatów.

Jaką kawę arabica wybrać?

Wybór odpowiedniej kawy zależy od osobistych preferencji smakowych, sposobu przygotowania oraz oczekiwanego aromatu. Dla osób szukających idealnej kawy do espresso dobrym wyborem będą kawy orzechowo-czekoladowe, jak kawy brazylijskie. Kawy z Peru, które charakteryzują się lekką kwasowością i kwiatowym aromatem, doskonale nadadzą się do przygotowywania metodami alternatywnymi, jak chemex czy aeropress. Jeśli szukamy natomiast intensywnych, wyrazistych, owocowych i cytrusowych smaków – sięgnijmy po kawę z Afryki, np. z Ugandy.

W każdym przypadku ważne jest również dopasowanie stopnia palenia i mielenia do preferowanej metody parzenia i oczekiwanego smaku napoju. Przykładowo, jasno palona arabica najlepiej sprawdza się w alternatywnych metodach parzenia, takich jak drip czy aeropress.

W Polsce najwyższej jakości kawę arabica pochodzącą z różnych rejonów świata dostarcza Foodcom S.A. W zależności od własnych preferencji, można wybrać kawę o nutach kwasowości, z profilem owocowym czy orzechowym, delikatną w smaku lub o intensywnym aromacie. Warto również zwrócić uwagę na to, czy kawa posiada certyfikaty świadczące o zrównoważonej uprawie, jak Fair Trade czy Rainforest Alliance.

Arabica to synonim doskonałości w świecie kawy oraz znakomity wybór dla osób ceniących najwyższą jakość i świeżość oraz różnorodność dostępnych odmian pozwalającą dostosować wybór kawy do indywidualnych preferencji. Jej bogaty smak, różnorodność oraz delikatna kwasowość sprawiają, że jest to kawa ceniona na całym świecie, szczególnie wśród miłośników specialty coffee. Niezależnie od tego, jaką kawę arabica wybierzesz, możesz być pewien, że dostarczy Ci ona chwil pełnych aromatycznej przyjemności.